کاربردی‌ترین تجهیزات آزمایشگاهی
تجهیزات آزمایشگاهی ابزار دست پژوهشگران و دانشمندان است. در واقع بخش مهمی از پیشرفت علم و فناوری به وجود انواع دستگاه‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی وابسته است. تجهیزات آزمایشگاهی ابزارها و دستگاه‌هایی هستند که برای انجام آزمایشات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات طیف گسترده‌ای از کاربردها را دارند و در زمینه‌های مختلف علمی، از جمله علوم طبیعی، علوم زیستی، علوم پزشکی، مهندسی و فناوری کاربرد دارند.
انواع مختلفی از تجهیزات آزمایشگاهی وجود دارد که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. در این مطلب قصد داریم که برخی از کاربردی ترین تجهیزات آزمایشگاهی را معرفی کنیم.
پیشنهاد ویژه :تعمیر تجهیزات آزمایشگاهی براساس متدهای روز دنیا
همزن مکانیکی
برای مخلوط و ترکیب کردن مایعات مختلف در آزمایشگاه از دستگاهی با عنوان همزن مکانیکی استفاده می‌شود. این همزن‌ها می‌توانند عمل اختلاط مواد را با دور و سرعت قابل تنظیم انجام دهند. همچنین می‌توان مدت زمانی که محلول نیاز به هم زدن دارد را از قبل تعیین کرد. همزن مکانیکی دارای انواع پره های متفاوت می باشند که از آن جمله می‌توان به همزن با پره ملخی، همزن با پره توربینی و همزن با پره پارویی اشاره کرد.
همزن پره ملخی
از همزن با پره ملخی برای مخلوط کردن انواع مایعات با دقت زیاد استفاده می‌شود. پره‌های این همزن به صورت ملخ بوده و به دور یک محور می‌چرخند. پره‌ای ملخی به دلیل شکل ویژه‌ای که طراحی شده از دقیق‌ترین پره‌های آزمایشگاهی هستند. از این پره در مخلوط کردن مایعات با گرانروی متفاوت استفاده می شود. به صورت گسترده از این ابزار در آزمایشگاه‌های شیمی، بیولوژی و فرایند‌های داروسازی استفاده می‌شود.
همزن پره توربینی
از همزن با پره توربینی برای مخلوط کردن مایعات مختلف استفاده می‌شود. شکل این نوع پره شبیه پره‌های توربین است و با دوران مایع را با دقت بالایی مخلوط می‌کند.
از همزن‌های با پره های توربینی در آزمایشگاه برای تهیه انواع محلول‌ها و تخلخل قرص‌ها و تهیه نمونه‌های مایع استفاده می‌شود. دقت همزدن پره های توربینی بسیار بالاست و می‌تواند جریان بالایی به مایعات وارد کند. از این رو در فرایند‌های آزمایشگاهی جایگاه مهمی دارد.
همزن توربینی مواد مورد نیاز متعددی را برای آزمایشات استخراج می‌کند و دقت کارایی ایجاد محلول‌ها و نمونه‌های مایع را بالاتر می‌برد.
همزن پره پارویی
همزن با پره پارویی ساده‌ترین و ارزان‌ترین نوع در پره‌های همزن مکانیکی است. این پره دارای یک یا چند تیغه پارویی شکل است که در محوری عمود بر سطح مایع قرار گرفته‌اند. تیغه‌ها با چرخش خود، مایع را به صورت مماسی و شعاعی حرکت می‌دهند. این حرکت باعث می‌شود که مایع به طور یکنواخت مخلوط شود.
همزن‌های با پره پارویی نوعی از همزن‌های مکانیکی هستند که برای مخلوط کردن مایعات مختلف در آزمایشگاه‌های مختلف استفاده می‌شوند. با چرخیدن این پره‌ها عمل هم زدن مایع و اختلاط محلول صورت می‌گیرد. پره‌ها می‌توانند شکل و اندازه‌های مختلفی داشته باشند که بسته به مایع و نوع آزمایش و هدف از آزمایش می‌تواند متفاوت باشد.
همزن پره پارویی در آزمایشگاه‌های پزشکی، شیمیایی، بیولوژی و صنایع داروسازی استفاده می‌شود. کاربرد این نیز مخلوط کردن مواد مایع، تهیه نمونه‌ها و تهیه محلول‌ها استفاده می‌شود. این همزن‌ها عملکرد و طراحی متنوعی داشته و حرکات دقیق و کنترل شده‌ای را روی مایع داخل مخزن انجام می‌دهند.
اسپکتوفتومتر
اسپکتروفتومتر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری میزان جذب نور مواد مختلف استفاده می‌شود. این دستگاه با استفاده از یک منبع نور، یک تکفام‌ساز، یک دتکتور و یک نمایشگر، شدت نور را در طول موج‌های مختلف اندازه‌گیری می‌کند. از اسپکتروفتومترها در زمینه‌های مختلف علمی و صنعتی، از جمله شیمی، زیست‌شناسی، پزشکی، مواد و محیط‌زیست استفاده می‌شوند.
اسپکتروفتومتر وسیله‌ای است که با اندازه‌گیری شدت نور عبوری از یک نمونه، غلظت آن را تعیین می‌کند. این دستگاه بر اساس قانون بیرولامبرت کار می‌کند که بیان می‌دارد میزان جذب نور توسط یک ماده متناسب با غلظت آن است. اسپکتروفتومترها در طیف وسیعی از کاربردها، از جمله تجزیه و تحلیل مواد شیمیایی، زیست‌شناسی و پزشکی استفاده می‌شوند.
شیکر لوله
عملیات دکانتامیناسیون و هموژنیزاسیون در آزمایشگاه‌های پزشکی و سایر علوم آزمایشگاهی توسط شیکر لوله آزمایش انجام می‌شود. شیکر لوله ( ورتکس ) به صورت لرزشی عمل می‌کند و برای مدت مشخص با شدت مشخص لوله‌ها را به لرزش در می‌آورد. همچنین قادر است تا به صورت ممتد یا لحظه‌ای نیز کار کند. در حالتی که لرزش‌ها به صورت لحظه‌ای است با فشار دادن لوله یا بطری به دستگاه نوسانات ویبره‌ای ایجاد می‌کند که این مورد برای هموژنیزه کردن مواد و مخلوط کردن مایعات به خوبی کاربرد دارد.
شیکر لوله وسیله‌ای مؤثر برای ایجاد تداخل در نمونه‌ها است. این دستگاه می‌تواند همگنی خوبی در مواد در آزمایش‌های مختلف ایجاد کند. آزمایش‌های مایکوباکتریولوژی و سایر تست‌های آزمایشگاهی به خوبی با این تجهیز انجام می‌شوند. برخی از شیکر‌ها دارای کنترل دیجیتال هستند. این مسئله امکان کنترل دقیق‌تر را بر روی تنظیمات و عملکرد دستگاه، برای اپراتور فراهم می‌کند.
در پایان
تجهیزات مختلفی در آزمایشگا‌های پزشکی و شیمیایی وجود دارد که به منظور‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند برخی از این دستگاه‌ها و تجهیزات بسیار ساده اند مانند یک ارلن مایر و در عین حال دستگاه‌هایی وجود دارند ابعاد حجیم و تکنولوژی پیشرفته‌ای را شامل می‌شوند. در مقاله حاضر به بررسی چهار مورد از لوازم آزمایشگاهی که برای کار‌های مختلف استفاده می‌شوند پرداختیم.